Sugilanon Ni Tita Linda

Ni Tita Linda Belayro

Si Mariang Sugpo

May mag-asawang Andoy ag Cela nga naga estar maeapit sa suba. Mangingisda ro pangitan-an ni Andoy ag manog-eaba man si Cela. May andang onga nga si Maria. Palangga gid nanda rayang onga tongod sa mahugod eon, ag but-anan pa. Kada adlaw, idto sa suba naga hampang rayang si Maria kaibahan ko anang inang naga labada. Kon sa tubi ngani si Maria, abo kanang naga hukop nga mga ueang ag pasayan. Nangin kahampang nana rayang mga pasayan adlaw-adlaw.
Isaeang adlaw, haa-butan nanang abo nga tawo sa andang baeay. Hakibot imaw sa pagka-kita ko anang amang nagatinangis. Guin aywan eot-a sanda ko anang ina. May masakit nga TB ro anang ina ag tongod sa kakueangan it kwarta hay owa madaea sa ospital para ipa bueong. Sa bata nga paino-ino ni Maria, indi nana maintindihan ham-an it inaywan sanda ko anang ina. Bangud kara, nag-adto imaw sa suba ag nagtinangis. Umabot ro pinaka mabahoe nga pasayan, rong sugpo.
"Maria, ham-an it naga tinangis ka?", pangutana kana it sugpo. "Owa eon abi si Nanay, ag owa it naga tatap kakon," sabat man ni Maria.
"Kon nahidlaw ka sa imong ina, umadto ka riya kamon agod may maga-lingaw – lingaw kimo", bilin kana it sugpo.
Halin kato, kada mingawon imaw sa anang ina, idto dayon imaw naga adto sa suba. Nag daeaga eon si Maria ag nag-asawa man it uman ro anang ama. Guina pintasan nana si Maria. Sa kada sakit kana ko anang madrasta, idto dayon imaw naga adto sa suba.
"Maria, ham-an it masubo ka eon man?", pangutana it sugpo.
"Guin sakit abi ako ko akong ina-inahan", sabat nga masubo ni Maria.
"Bueno, oras eon nga ikaw hay mangin malipayon. Daehon mo ako sa inyo ag eaha-on. Kan-on mo ro akong unod ag i-eobong ro akong mga panit sa likod it baeay nga owa it makakita. Pagkatapos it limang adlaw, balikan mo sa gabi-i. Kon ano ro imong makita sa pagkut-kot, maghipos ka," bilin it sugpo.
Guin sunod ni Maria ro bilin it sugpo. Nakabatyag imaw it kabakod sa anang eawas sa pagkakaon kong unod it sugpo. Dayon guin tipon nana ro mga tukiba ag i-eubong sa likod it baeay.
Pagtaliwan it limang adlaw, guin balikan nana ko gabi-i ngaron ag hakibot imaw sa anang pagkut-kot. Puro perlas ag bueawan, imbis nga mga tukiba. Guin hipsan nana ro tanan. Sige pa guihapon ro pagsinakit ko anang ina-inahan kana ogaling owa guid imaw nakabatyag it sakit. Ko olihi, inaywan sanda ko dayang babaye ag nagmunot sa ibang eaeaki. Habilin si Maria ag ro anang ama. Guin paboeong nana ro anang ama. Kada agahon, naga simba imaw agod magpasaeamat. Kon mag-uli imaw halin sa simbahan, naga hueat kana ro mga manog pakalimos ag mga pobre.
Owa it eabot nga pagpakaon kanda, guina pabaeonan pa sanda it kwarta ag pagkaon. Ogaling indi malipatan ni Maria ro nagta-o kana it grasya, nagpatindog imaw it monumento it sugpo. Kon ham-an imaw eamang ro naka sayod, ag kon hin-uno maubos ro anang manggad, imaw eamang ro nakasayod.
Ogaling sa akong pagkasayod, mientras padayon ro anang pagbinulig sa mga pobre, padayon man ro tiniyo it mga perlas ag bueawan. Halin kato, guintawag nanda imaw nga si Mariang Sugpo. /MP