Friday, May 30, 2008

Sugilanon Ni Tita Linda

Ni Tita Linda Belayro

Si Haring John, Ro Abbot, Ag Tatlo Ka Pangutana

Sa pagkamatay ni Haring Richard–the Lion Hearted, ro anang igmanghod nga si Haring John ro nangin Hari. Ro pag pangabuhi ni Haring John bilang hari ro pinaka ekstravagante, maluho, ag magasto. Abo ro anang mga kastilyo. Kada isaea naga pataasan it mga tore, marmol nga saeog, bronse nga puertahan ag maeahaeon nga kurtina.
Guina pabistihan nana ro anang mga sueogu-on it bueawan nga biste, ag guina regaluhan pa nana ro anang mga bisita it maeahaeon nga tela, singsing nga may tampok nga dyamante. Owa it ibang tawo sa kaharian nga nagaestar kapareho kana puera eamang rong Abbot, rong naga pangueo ko simbahan.
Ko una, guina-pasugtan nana nga mag ribal kana ro Abbot ogaling ko olihi indi eon nana makontrol ro anang kainggit, busa guin patawag nana ro Abbot. “Padre Abbot”, madahan nana nga umpisa. Habatian ko nga may mga sanggatos mga kabalyero nga nagahueat kimo adlaw-adlaw. Habatian ko man nga imo sandang guina pabistehan it belbet nga pangeamig ag bueawan nga kulentas. Sa mapig-od nga hambae mas eabaw pa ro imong pagginawi ko sa kakon. Raya, sayod ka hay isaeang ka pagtraidor.
“Kamahalan”, sabat kong Abbot, ako ro pinakaulihi nga tawo sa imong kaharian nga mag-isip it pagtraidor. Matuod nga ginabaton ko ro akong mga bisita sa kasarangan nga pag-abi-abi ogaling royon hay bukon it kakon ro kredito kundi para sa simbahan.
“Tama, Tama. Sayod ko ro imong paga hambaeon,” hambae ni Haring John nga amat-amat nga naduduea eon ro anang kontrol. Sayod ka man nga tanan nga propyedad hay gina-panag-iyahan ko korona. Ogaling guin patawag kita bukon it para eaygayan kundi agud isugid kimo nga ikaw hay nagkasaea it pagtraidor, ag angay nga bitayon. Ro imo tanan nga manggad hay maadto kakon.” Kamahalan , singgit it Abbot. Indi ako makapati….”
“Tagua ro imong pagtuo para sa imong sermon, akig man nga sabat it hari. Ogaling, sayod ro tanan nga ako hay maeo-eoy-on nga hari. Librehon ko ro imong kabuhi kon makombinse mo ako ko imong kaaeam paagi sa pagsabat it tatlong ka pangutana.”
“Tinguha-on ko kamahaean” hambae ko Abbot. Ano ro tatlong ka pangutana?
Una, hambae ni Haring John, samtang nagapungko ako, may guin tak-eong nga korona, isuguid mo kakon ro adlaw kon hasta hin-uno ako naga kabuhi. Pangaywa, isuguid mo kakon kon man-o it buhay nga malibot ko ro bilog nga kalibutan. Ag pangatlo, isuguid mo kon anu ro akong guina paino-ino.” Taw-an ko ikaw it pitong adlaw para sabton ro tatlong ka pangutana. Kon pag-abot it pitong adlaw ag indi mo masabat, ro imong eogta, ro imong kabuhi, ag ro tanan nimo nga guinapanag-iyahan hay paga iliton ag igata-o kakon.”
Nag-uli nga masubo ro Abbot. Nagpanaw imaw sa Oxford agud mag-usoy it eskolar ogaling owa gid nakasayod. Nag agto man imaw sa Cambridge ogaling ro mga mangin aeamon hay owa gid it maka sabat. Nag uyang imaw it ap-at nga adlaw ogaling owa guid it nakabulig kana. Tatlong adlaw lang ro habilin kana.
Pag-abot nana sa anang simbahan, nasubeang nana ro anang bakero. Guin sugid nana ro tanan sa anang bakero. Nag-pasalig ro bakero nga buligan ro Abbot. Ako ro maagto sa London. Pahueamon mo ako ko imong pilang ka sueogu-on, pila ko imo nga kabalyero, kabayo, ag imong gown. Abo nga naga hambae nga pareho kuno ro aton nga itsura. Segurado nga aton imaw maliyo.
Ogaling, hambae it Abbot. Ano ro imong hambaeon kon mag atubang ka kana? “Bahala eot-a ako karon,” pasalig man it bakero.
Masunod nga adlaw, kaibahan ko anang magarbong sumueonod, nag adto sanda sa London. Nagbiste imaw kapareho ko Abbot. May anang guinabuytan nga bueawan ag baston ag iba pang simbolo it simbahan.
“Malipayon nga pag abot, Padre Abbot” Medyo temprano ka it daywang adlaw, anu haum ka eon ko akong tatlong pangutana? Pangutana it Haring John sa Abbot. Ha-um eon ako, kamahaean. Sabat ko Abbot. Sa primerong pangutana, suguiri ako kon man-o it buhay ako magakabuhi.
Maeomo nga pangu-tana ron kamahaean, sabat it Abbot. Maga-kabuhi ka hasta mamatay, indi magsobra sa sang adlaw, ag indi magkueang sa sang oras.
Naghibayag ro hari. “Isaeang ka maabtik nga sabat. Guinsalbar ka ko imong kaaeam,” dugang it Hari.
“Bueno sa pangaywang pangutana, man’ot buhay ko malibut ro bilog nga kalibutan?” “Mas maeomo nga pangutana ron kama-haean. Kon pagsubat it adlaw ikaw hay magbugtaw ag sumakay ka sa adlaw ag padayun nga magsakay hasta magsubat eoman do masunod nga agahon, malibut mo ro kalibutan sa eksakto nga 24 oras.”
Napahibayag it mabaskug rong Hari, “makaron sa katapusan nga pangutana. Tugmaha kong anu ro akong gina paino-ino sa makaron.”
Makaron rong bakero rong naghaeakhak. “Raya rong pinakamaeomo kamahaean. Naga isip ikaw nga ako rong Abbot it Counterbury, ogaling ako hay isaeang ka pobre ag loko-lokong bakero nga naga biste it Abbot. Nag agto ako riya agod ipangayo it patawad imaw.” Na duhungan rong hari it madali, pagkatapus naghinaeakhak it mabaskog.
Dapat kunta nga ipabitay ko ikaw, ogaling obrahon ko ikaw nga Abbot it Counterbury sa lugar ko tunay nga Abbot. Saeamat, kamahaean, ogaling indi ako kaantiguhan magbasa ag magsueat.
Kon imaw ron, taw-an nakon ikaw it regalo nga ap-at ka peraso nga pilak kada domingo. Ag imong hambaeon do Abbot nga guin patawad ko eon imaw bangud sa imong ka-aeam. /MP

No comments: