Thursday, December 13, 2012

Sugilanon Ni Tita Linda

Tita Linda Belayro

Eclipse

Sa mga taga Ehipto, ro eclipse hay kapaslawan ag pagka eopig. Sa mga Griyego hay pag bag-o mat-a. Sa mga Mayans ag Incas sa Peru ag Mexico hay pagbangon man. Busa, pagbaton it kamatuoran ag kapaslawan sa bukon it matarong ro pagtunga it buean o “eclipse.”

Suno man sa mga Intsik, may mabahoe nga dragon o bakunawa nga maga kaon ko adlaw. Sa lugar it mga Incas sa Mexico, naga pati ro mga tawo nga may matawo nga onga sa royong kaharian nga maga dueot kon bukon it kahilwayan hay kapaslawan kon magsubat ro buean. 

Parabil magdueom, natawo ro onga it hari ag reyna. Naghugyaw ro tanan sa bilog nga palasyo. Andang guin pangaeanan kay Rexes. Ogaling sa maisot man nga baeay it hardinero, may natawo man nga isaeang ka onga nga eaeaki tama guid sa pagtapos ko eclipse. Anda guin pangaeanan kay Elizar.

Owa it eabot kara, may natawo pa guid nga onga nga babaye sa guwa it palasyo. Guin pangaenan kay Zarina. Pareho nga nagbahoe si Prinsipe Rexes ag Elizar sa kaharian. Mapisan, masaligan ag mabuot si Elizar. Samtang mainiton it oeo si Prinsipe Rexes. Sunod tanan ro andang gusto. Ro dalagita nga si Zarina hay mabinuligon ag matinahuron sa anang ama ag ina, eabi gid sa mga katigueangan. 

Nagtaliwan ro mga dinag-on. Ko agahon ngaron, naga tindog sa balkonahe it palasyo ro hari. Hakita nana si Elizar nga naga dilig it mga hardin. Nahamut-an guid ko hari. Guin tawag nana si Prinsipe Rexes ag guin pangutana kon sin-o ratong binatilyo. Nangimon ro Prinsipe. Nanaog imaw ag guin bo-oe ro hose, guin papuslitan nana it tubi si Elizar ag maghinibayag. Owa guid maakig si Elizar. Bangod kara, guin himo imaw nga alalay ni Prinsipe Rexes. Pagtaliwan it sang dominggo, namasyar sanda sa liwan it palasyo sakay sa kabayo. 

Nakaabot sanda sa baybayon sa lugar nanday Zarina. Pagkakita kay Zarina, naila-an eagi ni Prinsipe Rexes si Zarina. Boot nanang eogoson ro daeaga. Anang hinakos. Habatyagan ko Prinsipe ro pagbaga ko eawas ni Zarina busa nasunog ro alima ni Prinsipe Rexes. Guin buytan man dayon ni Elizar ro alima ko prinsipe ag golping naduea ro init. Ogaling sunog eot-a ro alima ni Prinsipe Rexes.

Owa matabo ro pag eogos ni Prinsipe Rexes kay Zarina. Pag abot sa palasyo, guin suguid ro tanan sa hari, ngani duro ro kaakig it hari. Guin patawag ro pamilya ni Zarina. Owa it ibang hambae. Guin preso si Zarina kaibahan ro anang ama. 

Owa maila-i ni Elizar ro pagdumaea sa palasyo ko hari ag prinsipe. Anang guin bisitahan si Zarina sa presohan. Boot ni Elizar nga buligan si Zarina ag ro anang ama. Parabil matapos ro andang paghambae, nagkasugot ro daywa. Guin buytan ni Zarina ro rehas nga sae-saeon ag golping natunaw. Guin buytan man dayon ni Elizar ro mga rehas ag nag eamig eagi. Busa naka guwa ro mag ama sa presohan. Idto nag estar sanday Zarina sa kagueangan agod indi masundan it mga gwardiya it palasyo.

Umabot ro oras nga nag masakit ro hari hasta namatay. Guin koronahan si Prinsipe Rexes bilang bag-ong hari. Abong mga tawo nga owa naila ko anang pagdumaea. Abo man ro anang guin papatay. Nag alsa ro mga tawo. May sambilog nga eaeaki nga biktima it pagpatay sa anang mga guinikanan nga mayad sa pagpana. Guin pana nana si Haring Rexes. Inigo sa dughan ro hari ag namatay dayon. 

Nag hugyaw ro mga tawo. Nagtilipon ro mga tawo sa plaza. Sa tunga ko andang pagtililipon, nag abot ro puno it babaylan. Hakita nana ro kahayag sa uyahon ni Elizar ag Zarina. Sanda ro may sinyales nga natawo ko pag abot it eclipse mga 20 anyos eon ro nagtaliwan. Sanda ro simbolo it pagbag-o ag pagka eopig sa bukon it matarong nga pagdumaea sa kaharian. 

Guin koronahan si Elizar nga bag-ong hari ag si Zarina nga bag-ong reyna it palasyo. /MP    

No comments: