Niyog
May isaeang ka ginhalinan
(legend) hanungod sa kon siin naghalin rong niyog. Guina hambae nga rondaya hay
naha nungod sa isaeang ka ina nga nagkabaeaka
sa anang unga kon imaw hay maduea. Ro pangamuyo ko ina hay guinpamatian
it isaeang ka Ada ag gin ubra imaw nga isaeang ka niyog.
May nagtubo nga isaeang puno it
niyog sa lugar nanda. Tag nagbunga eon rong niyog. Nag-ipo it sangka bunga rong
ilong unga. Guinbuytan nana ag nakita nana rong ilong ag mata kong mahae nga
ina. Gin kaun rong sueod ag sinundan it inum ko anang sabaw. Golpe nga naduea
rong kaga-oy ko unga. Nadumduman nana ro anang ina kon mag dat-on kana it
pagkaon. Nabatyagan man nana nga matsa una sa anang eoyo ro anang ina nga naga
agda ag guina hapeos ro anang eawas.
Nakatoeogan ro unga pagkatapos it kaon.
Rong dahon it niyog hay gina
himo nga silhig nga pang limpyo. Rong bunot hay gina obrang pampasiga it saeog.
Indi maayuan nga rong anang lingkad ay guina obra nga eana o mantika nga pang
prito ag gamit pa sa ibang bagay.
Gina himo nga bo-o rong bagoe.
Ro mga kabata-an nga naga tipon it kwarta kon mapuno hay gina buka ag gina
gamit para ibakae it gamit sa eskwelahan. Rong handong hay gina panilungan kon
maint rong silak it adlaw. Ro tawong ga-oy sa pagtinikang kon makakita it
kahandong hay naga dali-dali agod magpanilong. Kon mag gueang eon do puno o kon
ginpatumba it bagyo, gina eagari o gina obrang tabla, gatong sa paghikot.
Maskin ro anang panit, mga sikap hay nakabulig sa atong pag eaha. Idugang pa
rong li-ay nga gina ubra nga pang haling.
Busa rondayang niyog, nangin
kaban it banwa. Sa pinaka maisot hasta pinaka mabahoe nga parte hay mabahoe nga
bulig sa tawo eabi gid ratong mga tawong naapektuhan kong dueot it kapobrehan.
Ngani paabu-on naton rong tanum
nga niyog. Tatapon ag palangga-on rong puno it kabuhi agod mag umwad rong atong
banwang Pilipinas./MP
No comments:
Post a Comment