Sunday, May 04, 2008

Sugilanon Ni Tita Linda

Ni Tita Linda Belayro

Ro Pispis
Naga–Iti It Bueawan

Nakakita eon baea kamu it pispis nga naga iti it bueawan? Kon owa pa, basaha ninyo rayang suguilanon.

Kon tiempo it pag bueoeak it kahoy nga Dap-dap, may guina suguid ro mga katigueangan sa baryo Mahay-hay sakup it Quezon nga may naga hapon sa isaeang ka kahoy sa kilid it kantil nga isaeang ka pispis nga naga iti it bueawan.

Apang ro matama-an sin-o mang tawo ko rayang iti hay maging bato. Owa it eabot kara, ro naga bantay sa daean paadto sa kahoy hay mga mapintas nga tigre ag lion. Ro kahoy man hay guina bantayan it mabahoe nga sawa nga kayang magtoeon it tawo. Kon indi ka paearon, hay mahueog ka sa madaeom nga kantil. Abo nga tawong nagpasimpaead ogaling abo man nga napaslawan.

May isaeang ka binatilyo. Ro anang pangaean hay si Pitpitong. Abo kara ro anang kilaeang pispis. Ana nga guina pakaon tanan ro pispis nga naga adto sa anang hardin. Ko isaeang adlaw ngaron, samtang nagatinuka ro anang mga alilang pispis, umabot ro andang pinaka nanay. Nagbalita imaw hanungod sa isaeang ka pispis nga guin maldisyon it bruha nga idto naga hapon kada gabii maeapit sa kantil. Suno pa sa nanay nga pispis, abo nga mga tawo ro bu-ot mag dakop sa pispis ngara bangud naga iti it bueawan. Nagka enteres man si Pitpitong pagkabati nana sa ratong pispis.

Ko agahon ngaron, guin pahaum ni Pitpitong ro mabahoe nga pispis. Nagsakay imaw sa likod it mabahoe nga pispis pa adto idto sa kahoy. May guindaea pa imaw nga abo it mga dahon. Pag-abot nanda sa daean, may hasubeang sanda nga tigre. Guin sabyahan nana it abo ro tigre ag busa, hakatoeogan. Tag sa tunga eon imaw, may tumunga man nga lion nga kabahoe-bahoe. Ana man nga guin sabwagan it abo. Hakatoeogan man ro hari it kagueangan. Nakaabot sanda sa puno it kahoy nga guina tinihan it pispis nga naga iti it bueawan. May eumutaw nga sawa sa puno it kahoy. Malisod nanda sabwagan rong sawa bangud naga buga it kaeayo. Sumakay imaw sa amigong pispis, indi maabot ko sawa. Busa, nasaburan ni Pitpitong ro sawa ko anang abo ag hakatoeogan. Guin dakup nana ro pispis ag ibutang sa anang daeang hawla. Pag-abot sa anang baeay, naghugyaw ro tanan nga hayop.

Nagkanta it sadyaan ro pispis ag dayon umiti. Puro bueawan ro iti. Maangan-angan nag aso it madamoe, paghawa it aso, isaeang ka babayeng prinsesa ro nagpakita. Imaw si Prinsesa Mayen nga guin maldisyon it bruha bangud sa kahisa ay abo ro anang mga bueawan nga guin regalo kana. Sa anang kaakig, guinsumpa nana ro prinsesa nga tanan ro anang bueawan hay indi mapuslan tongod idto sa anang tiyan maadto tanan. Maga guwa eamang kon may isaeang ka tawo nga magalibre kana. Paga bantayan imaw it mga mabangis nga hayop ag sawa. Kon mapierde nanda ro mga hayop, ro mga bueawan sa anang eawas hay maga guwa paagi sa iti.

Pagkabati ni Pitpitong sa panaysayon ko prinsesa, guindaea nana ro prinsesa sa anang kaharian sakay sa mabahoe nga pispis. Nag hugyaw ro tanan eabi guid ro hari ag reyna. Tanan nga guin iti it pispis hay guin tao ni Pitpitong sa mga pobre tongod imaw eot-ah hay isaea eon nga Prinsipe. Sa sugo man it isaeang ka medico, guin dik-dik nana ro dahon it saeong, ibhan it abo ko dahon it pampatoeog, tubi-an halin sa ika pitong busay paagi sa anang alilang pispis. Nagsakay imaw ag pag-abot sa kahoy, guin pangbo-bo-an na ratong mga bato sa idauem it kahoy. Nagbaeangon tanan sanda, nag-pasaeamat kay Pitpitong ag nag-uli sa andang mga pamaeay. /MP

No comments: