Sugilanon Ni Tita Linda

Ni Tita Linda Belayro

Mysteryosong Bosoe It Bulkan

Bag-o eamang nag-hupa it pagbinuga ro bulkan it Kanla-on. Nakataliwan eon ro piligro. Nagbaealik eon ro mga tawo eakip ro andang mga hayupan. May hapan-uhan ro mga tawo. Isaeang ka puno nga tumubo nga owa napuno it eapok halin sa bulkan. Matsa presko guid ro anang dahon nga bag-ong subeak. Ro puno hay naga hayag kon gabii apang kon adlaw, matsa owa man it sunog nga dahon. Ko olihi, nagbueak it puti ag mahumot ro kahoy. Sa owa magbuhay, nagbunga imaw.

Indi masayoran ko mga tawo kon sarang makaon ro bunga. Nahadlok ro kada isaea kanda magsamit. Ko hapon ngaron, may isaeang ka binatilyong aresgado. Anang guin samitan. Nagkisay-kisay imaw ag nagbuea ra baba hasta namatay. Halin kato, owa eon it nagsamit sa anang bunga. May nahakita man sanda nga pati ro anwang ag baka nga kon makaeapit sa puno hay naga poeopot ro kaeat sa anang liog, naeok-an, ag namamatay. Agod malikaw ro mga tawo ag mga hayop nga madisgrasya, guin palibutan it kurae ko mga kaeaeakihan ro kahoy.

Isaeang adlaw, may isaeang ka onga nga si Tibo ro nag ea-as bangod guin sakit imaw ko anang ama nga paeahilong. Tongod sa tuman kaga-oy ag kagutom sa pag pinanaw, nakaabot imaw sa puno ag una nagpataliwan it gabii sa idaeum it puno. Ko gabi-i ngaron, nagdamgo imaw nga idto imaw sa isaeang ka mabahoe nga baeay nga abo it mga onga nga nakipag hampang kana.

Guin pakaon imaw it prutas ko mga tawo. Guin taw-an pa imaw it isaeang ka prutas nga guin patago kana. Kon kinahangean nana ro kwarta hay anang ibaligya ratong prutas. Pagkaaga, nagbugtaw imaw. Abo ro nakakita kana ogaling, "ham-an it owa kana it natabong maea-in?" andang pangutana. Guin tago nana ro prutas. Nag usoy imaw it maestahan.

Nakakita imaw it isaeang ka payag-payag ag ana nga guin kaayad agod rikara imaw maga estar. Nagpananum imaw it tinoean-on ag naghayupan, may baka, kanding, ag baboy. Nag obra man imaw it kariton agod mag pamakae it mga bote ag sae-saeon. Kon gabi-i, naga pamasyar imaw sa puno agod maka hala-hala sa anang mga amigo.

Tongod sa anang hugod, nag asenso imaw. May mga tawo nga nahikaw kana. Busa, guin takaw ro anang mga tanum ag mga hayupan, pati ro anang mga igdaeapat. Sa anang kaugot, guin sugid nana ro tanan sa anang amigo sa puno.

Ko gabi-i ngaron, samtang nga guina guyod ro anang mga hayopan ko mga manakaw, naghayag ro puno ag nag-ilig ro mainit nga naga baga-bagang bato paadto sa mga manakaw. Naputos sanda it lava ag nagpaeanig-a nga owa nakahueag hasta nagkaeamatay.

Pagkaaga. Hakita ko tanan ro natabo. Hinadlukan sanda ag owa eon sanda nag uman. Mas kapin nga guin kahadlukan ko mga tawo. Halin kato, owa eon sanda maghandum sa mga hinugdan ni Tibo.

Ro atong palibot hay abo it naga kasari-saring tinuga nga kapareho man katon ogaling sa ibang kalibutan naga kabuhi. Sanda ra hay may kina-iya nga batasan nga kapareho man katon. Naga pati sanda sa pagiging putli it baeatyagon ag naga pati man sa kamaeayran nga guina baslan man it kamaeayran. Ogaling kon naga hupot ro sangka tawo it pagdumot o kaibog sa manggad ag hinugdan it iba hay may andang penalidad nga suno kanda kinahangean agod matapna ag indi eon pagtuearon it iba. /MP