Ni Tita Linda Belayro
Ham-an Sa Liwan Ro Bosoe It Kasoy?
Ham-an Sa Liwan Ro Bosoe It Kasoy?
Ro kasoy hay isaeang ka prutas nga korteng lingganay. Dueaw ro anang kolor kon eoto eon. Matam-is kon kan-on. Apang eain sa ibang prutas ro hamutangan ko anang bosoe. Idto’t a imaw sa liwan. Kon ham-an, hayra ro sugilanon hanungod kara.
Sa pagtuga it kalibutan, tanan nga kutob nagakabuhi hay naga kaeobot sa kada isaea. Naga tipon-tipon sanda kon may okasyon, pareho it kasae, bawtismo, piyesta, o torneo. Kon amat, guina imbita nanda ro Ada it kagueangan o kasubaan bilang dinapit nga bisita.
Isaeang adlaw, may paindis–indis sa pagkanta una sa kagueangan. Abo nga pispis ro nag entra, samtang ro ibang hayop ag mga insekto hay nag suporta man. Ro mga kahoy ag tanum nga maeapit sa guina hiwatan it kantahan hay masadya nga nagtinan-aw.
Sa maeapit sa guina hiwatan, una nagatubo ro punong kasoy. Ro anang mga bunga hay naga kabit-kabit, ag sa sueod ro anang busoe. Habatian ko mga bosoe ro hilinadya sa liwan, ogaling indi sanda makakita kon sin-o ro naga sininggit.
“Sin-o baeang pispis ro nagkanta ngato?” pangutana it sambilog nga bosoe. “Kon makalibre konta kita sa madueom naton nga lugar”. Kada isaea hay mansig panghay-hay sa kasubo. Samtang sige ro pinaeakpak sa liwan, sige man ro pinangamuyo ko mga bosoe nga makaguwa sanda agud makakita man.
Nagpahuway it madali ro paindis-indis. Nagpasyar–pasyar anay ro Ada agod maka sagap it preskong hangin. Habatian nana ro kasangag ko mga kasoy.
“Nano ro masangag ngara?”, pangutana it Ada. “Kami hay mga bosoe it kasoy. Bu-ot konta namon nga makaguwa. Bu-ot namon nga makit-an ro kasadya it kalibutan”. Sa kaeo-oy it Ada guin kumpas nana ro anang baston. Tanan ro mga bosoe hay nakaguwa ag naka pungko sa ibabaw it prutas”.
Nagsininggit ro mga bosoe. Nag hinyo sanda sa Ada nga indi eon lang sanda igbalik sa sueod kundi magpabilin iya sa liwan. Nag-pasugot ro Ada ogaling guin hun-an sanda nga owa it baeasuean.
Pagkatapos ko programa, mansig uli ro tanan sa andang baeay, sa pugad ro mga pispis, sa eongib ag kweba ro iba-ibang mga hayop ag sa idauem it dahon ro mga insekto.
Maangan – angan, dumueom ro palibot. Nagdaeogdog, nag-pangilat ag bumuhos ro madamoe nga uean. Hinadlukan ro mga bosoe. Nagkurog sanda sa kaeamig ag kabaskog ko hangin. Nagsininggit sanda sa Ada nga ibalik sanda sa sueod it prutas, apang nakauli eot-a ro Ada sa anang kaharian. Nahakatueogan sanda sa kaeamig, nagtiniis sa bilog nga gabi-i. Nahabugtaw sanda nga mata-as eon ro adlaw.
Nagbalik ro Ada agod tan-awon kon may nasamad nga tanum o hayop ko nag-aging bagyo. Pagkakita nanda sa Ada, naghinyo sanda nga ibalik sanda sa sueod. Ogaling, nag-pamalibad ro Ada nga indi nana maibalik ro tanan. Naeo-oy imaw sa sitwasyon it mga bosoe nga babad sa oean ro andang panit ag nagkulubot sa kaeamig. Nagtaliwan ro Ada nga owa it mahimo apang nag-pabilin it isaeang ka leksyon. “Mangin kontento ka sa guin ta-o it Diyos. Tanan may katuyuan para karon.
Makaron, makit-an ro bosoe it kasoy sa liwan, guina baton ro tanan nga klase it paniempo – silak, oean, hangin, bagyo ag eamig. Nagabalikutot sanda sa kaeamig, may kurinot ro andang panit dueot ko pagbag-o it klima. /MP
Sa pagtuga it kalibutan, tanan nga kutob nagakabuhi hay naga kaeobot sa kada isaea. Naga tipon-tipon sanda kon may okasyon, pareho it kasae, bawtismo, piyesta, o torneo. Kon amat, guina imbita nanda ro Ada it kagueangan o kasubaan bilang dinapit nga bisita.
Isaeang adlaw, may paindis–indis sa pagkanta una sa kagueangan. Abo nga pispis ro nag entra, samtang ro ibang hayop ag mga insekto hay nag suporta man. Ro mga kahoy ag tanum nga maeapit sa guina hiwatan it kantahan hay masadya nga nagtinan-aw.
Sa maeapit sa guina hiwatan, una nagatubo ro punong kasoy. Ro anang mga bunga hay naga kabit-kabit, ag sa sueod ro anang busoe. Habatian ko mga bosoe ro hilinadya sa liwan, ogaling indi sanda makakita kon sin-o ro naga sininggit.
“Sin-o baeang pispis ro nagkanta ngato?” pangutana it sambilog nga bosoe. “Kon makalibre konta kita sa madueom naton nga lugar”. Kada isaea hay mansig panghay-hay sa kasubo. Samtang sige ro pinaeakpak sa liwan, sige man ro pinangamuyo ko mga bosoe nga makaguwa sanda agud makakita man.
Nagpahuway it madali ro paindis-indis. Nagpasyar–pasyar anay ro Ada agod maka sagap it preskong hangin. Habatian nana ro kasangag ko mga kasoy.
“Nano ro masangag ngara?”, pangutana it Ada. “Kami hay mga bosoe it kasoy. Bu-ot konta namon nga makaguwa. Bu-ot namon nga makit-an ro kasadya it kalibutan”. Sa kaeo-oy it Ada guin kumpas nana ro anang baston. Tanan ro mga bosoe hay nakaguwa ag naka pungko sa ibabaw it prutas”.
Nagsininggit ro mga bosoe. Nag hinyo sanda sa Ada nga indi eon lang sanda igbalik sa sueod kundi magpabilin iya sa liwan. Nag-pasugot ro Ada ogaling guin hun-an sanda nga owa it baeasuean.
Pagkatapos ko programa, mansig uli ro tanan sa andang baeay, sa pugad ro mga pispis, sa eongib ag kweba ro iba-ibang mga hayop ag sa idauem it dahon ro mga insekto.
Maangan – angan, dumueom ro palibot. Nagdaeogdog, nag-pangilat ag bumuhos ro madamoe nga uean. Hinadlukan ro mga bosoe. Nagkurog sanda sa kaeamig ag kabaskog ko hangin. Nagsininggit sanda sa Ada nga ibalik sanda sa sueod it prutas, apang nakauli eot-a ro Ada sa anang kaharian. Nahakatueogan sanda sa kaeamig, nagtiniis sa bilog nga gabi-i. Nahabugtaw sanda nga mata-as eon ro adlaw.
Nagbalik ro Ada agod tan-awon kon may nasamad nga tanum o hayop ko nag-aging bagyo. Pagkakita nanda sa Ada, naghinyo sanda nga ibalik sanda sa sueod. Ogaling, nag-pamalibad ro Ada nga indi nana maibalik ro tanan. Naeo-oy imaw sa sitwasyon it mga bosoe nga babad sa oean ro andang panit ag nagkulubot sa kaeamig. Nagtaliwan ro Ada nga owa it mahimo apang nag-pabilin it isaeang ka leksyon. “Mangin kontento ka sa guin ta-o it Diyos. Tanan may katuyuan para karon.
Makaron, makit-an ro bosoe it kasoy sa liwan, guina baton ro tanan nga klase it paniempo – silak, oean, hangin, bagyo ag eamig. Nagabalikutot sanda sa kaeamig, may kurinot ro andang panit dueot ko pagbag-o it klima. /MP
No comments:
Post a Comment