Friday, June 08, 2007

Sa Kilid It Suba It Akean


Ni Ronquillo C. Tolentino

Ro Importansya It Disciplina Sa Servicio It Gobierno

May naghambae anay kato nga ro pinakamata-as nga subersion hay ro pag-abuso sa gobierno it mga tawo nga gintaw-an it gahum o naga-empleyar sa gobierno. May kamatu-oran rondayang obser-vasyon. Sa minatu-od, sa abuso sa gobierno ro mga naga-buyot o naga-trabaho sa gobierno hay naga-buoe it confiansa it tawo sa gobierno.
Busa ngani, kina-hangean nga may disiplina sa gobierno.
Ro constitusyon it Pilipinas naga declarar nga ro opisina publico hay ana it publico ag ro official publiko ag ro mga empleyado hay naman-dohan sa pagserbe it pinakamataas nga respon-sibilidad, integridad, lealtad ag kahugod sa gobierno ag sanda hay may saeabton sa tawo. Sa raya nga pagbutang it posisyon sa aton nga constitusyon nga ro tawo sa servisyo it republika it Pilipinas hay mag-observar it mata-as nga pagtan-aw sa moralidad, integridad, lealtad ag devosyon sa kamaeayran it tawo. Bukon eamang nga sanda hay may mayad nga eawas ag oeeo kundi man hay gina expectar sanda nga magtrabaho it mayad. Eowas kara hay ginakinahangean nga ro anda nga pag-serbe sa publiko hay daehan nanda it pagtahud ag panan-aw it mayad nga owa it na-apinan eagi. Dugang kara, ro anda nga pagrespeto sa tanan nga pumueoyo, pagrespeto it konstitusyon ag mga layes.
Para hi-abot ro husto nga pagpanerbesyo sa gobierno it nahatungdan nga mga opisyales o empleyados, kinahangean man nga mag-observar it disiplina ag pagdisiplina. Ay kon na-improvar ro disiplina hay hi-abot guid ro paghangup it pagmayad it gobierno.
Ro Pagsukat It Matu-od Nga Devosyon
Si Ulyses S. Grant, ro general nga naguing presidente it Estados Unidos, hay kilaea sa anang pagkueang it aeam hanungdan sa negosyo.
Sa anang kagueang, daywang ka manugluko nga tawo ro nakag-combinse kana it pagsueod sa negosyo bilang ‘business partner". Ag sa pag-usar ko ngaean ni Ulysses Grant, hay ginluko ko daywa ngato ro publico siin ngani sa andang pagantso hay nakabuoe sanda it US $16 milliones. Para nga maka bayad imaw sa publico, ginta-o ni Ulysses Grant ro anang mga baeay sa Philadelphia, ro anang kaeanasan, bisan ro anang mga tropeo ag medalyas.
Nakahimueat si Ulysses Grant nga bisan imaw owa eon it kwarta hay kinihangeanon pa guid nana nga suportahan ro ana nga asawa. Bisan imaw hay hilimatyon it "cancer" sa tutunlan, naghinguha imaw nga idikta nana ro anang pagpangabuhi o ro anang "autobiography" hasta indi eon imaw makahambae. Dayon nana nga gintapos ro anang obra pa-agi sa sueat sa lapis, samtang imaw nagamasakit. Tatlong adlaw parabil imaw namatay, hasueat nana ro katapusan nga capitulo. Ro memoria o "autobiography" hay guinpublicar ni Mark Twain ag ro anang asawa ni Ulysses Grant hay nagbaton it mga US $500,000 sa "royalties".
Ro anang kabahoe it tawo hay bukon kon amat it nasukat kon ro publico hay nagatangda kana. Kondi ro husto nga sukat hay kon anano ro anang guinbuhat bisan it sa mahipos pero tadlong nga pa-agi o kon sa pani-on nga ro anang Maka-ako ay imaw eamang ro juez it ana nga aksyon. Mawron man ro ginakinahangean nga devosyon sa makaron nga pani-on nga kini-hangeanon ikapatindog ro kalibutan o sociodad sandig sa justicia ag katawhay. /MP

No comments: