Sunday, February 01, 2009

Sugilanon Ni Tita Linda


Ni Tita Linda Belayro
Engkanto

Engkanto. Sanda ra hay mga espiritu. Kapareho ro andang dag-way katon ogaling indi naton sanda makita. Tongod owa sanda it kaugalingon nga eawas, nagasueod sanda sa mga sapat ag naga hueam sanda ko eawas it tawo (possess).

Sa bukid it Makiling, idto sa Laguna, may sangka mabahoe nga kahoy. Guina patihan nga raya ro pinaka headquarter it mga engkanto. May anda man nga mga sañga (branches) sa ibang probinsya. Ro bukid it Tigayon iya sa Kalibo hay isaea sa mga sub-centers it Mt. Diwal-wal idto sa Mindanao, Mt. Kanla-on idto nahamtang sa Negros, Mt. Banahaw sa Quezon ag iba pang maintok nga mga prinsipalia nga sakop ko pinakapuno idto sa Mt. Makiling nga guina pamunuan it isaeang ka babaye, si Maria Makiling.

Pagtaliwan it bagyong Frank, nahalitan man sanda bangod sa mga halit nga guintao it bagyo eabi guid riya sa Aklan. Ogaling madali sanda nakabangon tongod sa bulig ko ibang manggaranon nga kapareho nanda. Kon may masakit kanda, may anda man nga doctor nga nagtapos sa mga unibersidad iya sa Pilipinas. May mga inhenyero man sanda nga nagakaayad ko andang samad nga pagkabutang.

Sa isaeang ka pag-tililipon it mga engkanto idto sa Mt. Makiling, guin sumiter nanda ro andang mga problema. May mga kahoy nga guina estahan nga guina pinutoe it mga tawo. May mga busay ag mga kasubaan nga owa eon it tubi nga naga ilig tongod guin obra nga mga punong. Ro masubo pa hay ro pagkutkot it kilid it bukid busa kon mabaskog ro uean hay naga katimpa ro eogta ag abo nga mga kahoy ro guina inanod daea ro mga pamaeay.

Paano nanda maham-bae ro mga tawo agod malikawan ro pagkawasak ko andang ilistaran? Nagsabat ro taga bukid it Tigayon, "Ro mga tawo hay napilitan nga magpinotoe it kahoy tongod sa kapob-rehon sa andang pagpa-ngabuhi. Kon pabay-an naton sanda hay kita man ro makaeo-eo-oy. Mayad siguro hay buligan naton sanda. Guin baton, guin aprobahan, ag guin tuman ro recomendasyon.

Kada agahon, sa ogsaran it kada pamaeay hay may mga prutas, karne, ag mga tinoean-on. Kada pamaeay hay may regalo nga sang tipik nga bueawan. Tongod kara, nalipay ro mga tawo. Owa eon naga pamotoe it kahoy ag naga kutkot bangod bugana eon sanda. Ro iba, hay guina baligya pa. Ko olihi, owa eon sanda naga obra kundi naga hueat eon lang ko grasya nga naga inabot kanda. Nagtinamad eon sanda. Guin pundo anay kanda ro pagtina-o. Nag umpisa eon man sanda it pinanakaw sa iba agod may kan-on. Naglibog ro isip it mga engkanto.

Ano lang baea ro obrahon sa mga tawo ngara? Nag plano eon man sanda it iba. Magahiwat eon man sanda it pagtililipon. Kon ano ro andang guina kasugtanan hay hueaton naton. Samtang padayon ro mga tawo sa andang dating gawi agod mabuhi. /MP

No comments: