Saturday, October 14, 2006

Sugilanon Ni Tita Linda

Tita Linda Belayro

Daywang Ka Bangâ

Si Andong ag anang asawang si Damao, hay naga estar maeapit sa bîbî it suba. Sobrang ka tamad nga eaeaki si Andong. Akig guid imaw sa trabaho kapin kon sugo-on. Raya rong kabangdanan nga permi imaw nga guina pangisgan ni Damao.
Isaeang adlaw, naghambae si Damao, "matamad ka guid Andong. Boot mo eang magduhong, owa ikaw naila magtrabaho. Iya ka guid lang sa baeay sa bilog nga adlaw. Nailaan eang nimo maghueat nga taw-an ka ko atong kahilapit. Owa ka nahuya!" pangakig ni Damao. "Ham-an indi ka mag-adto sa suba ag magdakop it isda para sa atong ihapun?"
"Owa man ako naga pangayo sa atong kahilapit," sabat ni Andong. "Kon padayon sandang nagatina-o maskin owa ako naga pangayo, bukon ta it akong saea ron".
Rong andang kahilapit nga mag-asawa hay maatag man. Perming ginataw-an rong mag asawa maskin sayod sandang tamad magtrabaho si Andong.
Ngani sige man rong pagminueay ni Damao kay Andong. "O sige, maadto eon ako sa suba agod magdakop it isda para sa ihapon", sa katapusan imaw rong hambae ni Andong.
Tongod sa madueom eon, nagdaea imaw it kingke para mahayagan ro anang daeanon. Nagdaea man imaw it basket agod butangan it sihod nga isda. Sa daeanon, paadto sa suba, naga-agi imaw sa daywang puno nga mangga. Sa idaeom kong kada puno, may bangâ nga puno it pilak.
"Nag-adto ako iya agod mangisda," hambae ni Andong. Kinahangean nga makadakop ako it isda ay basi pangisgan eon man ako kon owa it maisuea ro akong asawa sa ihapun."
Omadto imaw sa suba ag nagpangisda. Abo ro anang nadakpan, puno ro anang basket.
"Siguro abo eon ro akong nadakpan para sa ihapon," hambae ni Andong sa dogatingan. Imuli eon imaw ogaling humapit pa guihapon imaw sa idaeom it puno it mangga agod tan-awon rong daywang ka bangâ.
Pag-abot nana sa baeay, guin suguid na kay Damao ro hanungod sa daywang ka bangâ.
"Ham-an it owa ka magbo-oe it pilang bilog"? pangutana ni Damao." Indi ka eon magdakop it isda kon iya katon ratong kwarta, ag mangin manggaranon eon kita," dugang pa ni Damao.
Ro daywang kahilapit nanda nga sanday Among ag Apiong hay nakabati sa hambae ni Andong sa anang asawa. Dali – dali sanda nga umadto idto sa lugar, nagdaea it kaeat ag butong. Pagka bo-oe nanda ko bangâ, binutang ni Among ro anang alima sa sueod it bangâ. Punô matuod ro bangâ ogaling bukon it pilak kundi epot it anwang. Imaw man sa pihak nga bangâ.
Dumaeagan rong daywa sa suba agod magpalibanaw. Akig guid rong daywa kay Andong. "Magabayad guid katon si Andong ngaron. Daehon naton rong mga bangâ sa ogsaran ko andang baeay ag ibubô," hambae kong daywa.
Pagka agahon, nagbugtaw si Andong. Pagpanaog nana sa hagdan, nakita nana rong tinumpok nga mga kwarta halin sa nagaligid nga bangâ. Guin pukaw ni Andong ro anang asawang si Damao. Nagkalipay rong daywa sa manggad nga nag-abot kanda.
"Ano rong obrahon ta sa manggad ngara?" pangutana ni Damao. "Inigusyo naton," sabat man ni Andong. Busa sa kwarta ngato, nagkasugot sanda nga magpatindog it negosyo. Nag umwad ro andang negosyo ag nag manggaranon si Andong ag Damao.
Si Andong matinumanon nga gin bugna-an it oppurtunidad busa, nag manggaranon ag nakabulig sa pumueoyo paagi sa anang negosyo. /MP mailto:madyaas_pen@yahoo.com

No comments: